Aydın Qurbanoğlu
Qarabağda
Bənövşələr dərilmədi -
Dərilmədi, həşəm oldu, soldu bu il.
Dərilibən yaylıq üstə sərilmədi,
Boynubükük qaldı bu il.
Qarabağda lalələrə qan çiləndi,
Mürgü döyən şaman ruhum
qamçılandı.
Bu, Tanrının cəzasıydı -
çəkməliydik.
Süsən sünbül əvəzinə bu torpağa
Bir az da qan əkməliydik.
Qan ruhdu, qan duyğudu, qan sayğıdı.
Qan uduşdu, qurtuluşdu -
«Alqanına şərbət təkin yalanan» mənəm,
Yallanan, yalmanan
Sənsən - başa dırmaşan.
1992-ci il
Oğlum!..
Qalx, oğlum!
Boy ver bənövşəcə,
şaqqılda ildırımca,
qamçıla fələkləri!
Püskür yer altından, yanar dağım!
Torpağı dağa döndər.
«Gün aydın» göndər -
Tuncaya, arkadaşlarına.
Bir dəli nərə çək,
Qatıl sıralarımıza;
Yağmalanıb ulu yurdum,
Vətən dardadı, oğlum!
Səbrin hardadı, Ayxan,
Qalx!.. Qurbanın olum.
Ay aşıq, bir ağ işıq çal
Ay aşıq, bir ağ işıq çal,
Ordan yaşıl tel götürüm.
Boyanım, yamyaşıl olum,
Bu dünyadan əl götürüm.
Telli sazın hər nəğməsi
yaşıl işıq.
Bu nəğmə Tanrının səsi.
Xoruz banı,
dan ulduzu,
Sabahın nazlı gəlişi,
Qız gülüşü,
yaşıl işıq.
Təzə-tər şehli qımışıq,
Narın çiskinə bənzərim.
Dünyanı yandırar, yaxar,
Sədd pozar,
sərhədd yıxar bir qımışıq.
A qardaş, oxusun ürək,
Ay çoban, dillənsin tütək,
Ay aşıq, bir bayatı çək.
* * *
Ay aşıq, bir ağ işıq çal,
Bənövşəyi tel götürüm.
Qaydala «El havası»na, -
Bu dünyadan əl götürüm.
Haydı,
Tülkü, çaqqal ümidinədi
aslanlı meşələr.
Boynu bükük qalıb
qızbənövşələr
kol dibində çıraq-çıraq.
Haydı, dayanaq
Əl-ələ, çiyin-çiyinə,
* * *
Ay aşıq, bir ağ işıq çal,
Ordan bomboz tel götürüm.
Keç «Bozuğu Koroğlu»ya
Bu dünyadan əl götürüm.
Bu dünyanın
Özünə də doy gələrəm,
Boz ağızlı qurdlar ilən.
Boz ağızlı igidlərlə
Boz oğlanlı yürdlar ilən.
Boz atlar ilən.
* * *
Ay aşıq, bir ağ işıq çal,
Ordan gömgöy tel götürüm.
«Göyçəgülü» çiçəklənsin,
Bu dünyadan əl götürüm.
Ağ alaçıqdan, ağban otaqdan,
Göy çəmənlərdən
Göyərən yaşımda.
Göy dağların
Gömgöy bulud papaqları başımda.
Boylanardım
Dünyanın göyçək gölünə
İrəli ellərimizin
Göyçə gölünə.
Tutardım ürəyimi
«Göyçəgülü»nə.
* * *
Ay aşıq, bir ağ işıq çal,
Ordan sarı tel götürüm.
Bir ağız «Sarıtel» oxu,
Bu dünyadan əl götürüm.
«Ay duman, gəl, get bu dağlardan»
Güneylər sarala qalsın.
Sığallansın sarı gəlin
Saçın ucun hörməsin.
Ay duman, gəl ört bu dağları,
Onu heç kəs görməsin.
Günəşlər sarala qalsın.
«Ay sarı köynək» deyəndə
Ağ simlər necə saralır,
Bax, gör Ələsgər sevgisi
Simlərə necə sarılır.
Dünyanı verin körpələrə
Ömründə ürəksiz gülmür körpələr,
Hələ dil açmayan «dilbir» körpələr,
«Mənim», «sənin» sözü bilmir körpələr
Dünyanı verin uşaqlara!
Göbələk buludlar haqlar dünyanı,
Bağrının başından oxlar dünyanı,
Körpə təbəssümü saxlar dünyanı,
Dünyanı verin uşaqlara!
Hər körpə yol üstə çiçəyə dönsün,
Ac qurd da görəndə ipəyə dönsün,
Lalələr çəməndə örpəyə dönsün,
Gülləri verin uşaqlara!
Güllər sığallansın, sətir gətirsin,
Ağaclar yazbaşı çətir gətirsin,
Yel əssin, bağlardan ətir gətirsin,
Yelləri verin uşaqlara!
Aşıqsayağı
Bulud saçlarına dönüm, dolanım
Ərisin buludda olub-olanım.
Tutaş kipriyinlə dumanı dara
Bir yaz çiskinində ruhumu ara
Tapılmaz, bir özgə yerdə tapılmaz.
Nəmli kipriklərin bulud saçağı
Bir yağışa düşdüm ilin bu çağı.
Alovdu bu yağış, oddu bu yağış -
Göydən günəşi də yudu bu yağış -
Çatılmaz, yağmurda ocaq çatılmaz.
Ağ üzün çoxuna qara saç oynar,
Külək saçlarında gizlənpaç oynar.
Qaranquş kipriyin qanad açmasa,
Bənövşə gözlərin ətir saçmasa,
Açılmaz, çəməndə çiçək açılmaz.
Çəkək qayğısını çiçək dünyanın,
Araz körpüsünü keçək dünyanın,
Bu dünya sevgidən qurulmayınca
Damcılar gözümdə durulmayınca
İçilməz, çaylarda sular içilməz.
Bir yanda bulaqlar qaymaq bağlayıb,
Bir yanda dodaqlar qaysaq bağlayıb,
Bilmirəm, Tanrının istədiyi nə?
Ay saçır, gün saçır istədiyinə
Saçılmaz, könlümə işıq saçılmaz.
Qarabağda
Bənövşələr dərilmədi -
Dərilmədi, həşəm oldu, soldu bu il.
Dərilibən yaylıq üstə sərilmədi,
Boynubükük qaldı bu il.
Qarabağda lalələrə qan çiləndi,
Mürgü döyən şaman ruhum
qamçılandı.
Bu, Tanrının cəzasıydı -
çəkməliydik.
Süsən sünbül əvəzinə bu torpağa
Bir az da qan əkməliydik.
Qan ruhdu, qan duyğudu, qan sayğıdı.
Qan uduşdu, qurtuluşdu -
«Alqanına şərbət təkin yalanan» mənəm,
Yallanan, yalmanan
Sənsən - başa dırmaşan.
1992-ci il
Oğlum!..
Qalx, oğlum!
Boy ver bənövşəcə,
şaqqılda ildırımca,
qamçıla fələkləri!
Püskür yer altından, yanar dağım!
Torpağı dağa döndər.
«Gün aydın» göndər -
Tuncaya, arkadaşlarına.
Bir dəli nərə çək,
Qatıl sıralarımıza;
Yağmalanıb ulu yurdum,
Vətən dardadı, oğlum!
Səbrin hardadı, Ayxan,
Qalx!.. Qurbanın olum.
Ay aşıq, bir ağ işıq çal
Ay aşıq, bir ağ işıq çal,
Ordan yaşıl tel götürüm.
Boyanım, yamyaşıl olum,
Bu dünyadan əl götürüm.
Telli sazın hər nəğməsi
yaşıl işıq.
Bu nəğmə Tanrının səsi.
Xoruz banı,
dan ulduzu,
Sabahın nazlı gəlişi,
Qız gülüşü,
yaşıl işıq.
Təzə-tər şehli qımışıq,
Narın çiskinə bənzərim.
Dünyanı yandırar, yaxar,
Sədd pozar,
sərhədd yıxar bir qımışıq.
A qardaş, oxusun ürək,
Ay çoban, dillənsin tütək,
Ay aşıq, bir bayatı çək.
* * *
Ay aşıq, bir ağ işıq çal,
Bənövşəyi tel götürüm.
Qaydala «El havası»na, -
Bu dünyadan əl götürüm.
Haydı,
Tülkü, çaqqal ümidinədi
aslanlı meşələr.
Boynu bükük qalıb
qızbənövşələr
kol dibində çıraq-çıraq.
Haydı, dayanaq
Əl-ələ, çiyin-çiyinə,
* * *
Ay aşıq, bir ağ işıq çal,
Ordan bomboz tel götürüm.
Keç «Bozuğu Koroğlu»ya
Bu dünyadan əl götürüm.
Bu dünyanın
Özünə də doy gələrəm,
Boz ağızlı qurdlar ilən.
Boz ağızlı igidlərlə
Boz oğlanlı yürdlar ilən.
Boz atlar ilən.
* * *
Ay aşıq, bir ağ işıq çal,
Ordan gömgöy tel götürüm.
«Göyçəgülü» çiçəklənsin,
Bu dünyadan əl götürüm.
Ağ alaçıqdan, ağban otaqdan,
Göy çəmənlərdən
Göyərən yaşımda.
Göy dağların
Gömgöy bulud papaqları başımda.
Boylanardım
Dünyanın göyçək gölünə
İrəli ellərimizin
Göyçə gölünə.
Tutardım ürəyimi
«Göyçəgülü»nə.
* * *
Ay aşıq, bir ağ işıq çal,
Ordan sarı tel götürüm.
Bir ağız «Sarıtel» oxu,
Bu dünyadan əl götürüm.
«Ay duman, gəl, get bu dağlardan»
Güneylər sarala qalsın.
Sığallansın sarı gəlin
Saçın ucun hörməsin.
Ay duman, gəl ört bu dağları,
Onu heç kəs görməsin.
Günəşlər sarala qalsın.
«Ay sarı köynək» deyəndə
Ağ simlər necə saralır,
Bax, gör Ələsgər sevgisi
Simlərə necə sarılır.
Dünyanı verin körpələrə
Ömründə ürəksiz gülmür körpələr,
Hələ dil açmayan «dilbir» körpələr,
«Mənim», «sənin» sözü bilmir körpələr
Dünyanı verin uşaqlara!
Göbələk buludlar haqlar dünyanı,
Bağrının başından oxlar dünyanı,
Körpə təbəssümü saxlar dünyanı,
Dünyanı verin uşaqlara!
Hər körpə yol üstə çiçəyə dönsün,
Ac qurd da görəndə ipəyə dönsün,
Lalələr çəməndə örpəyə dönsün,
Gülləri verin uşaqlara!
Güllər sığallansın, sətir gətirsin,
Ağaclar yazbaşı çətir gətirsin,
Yel əssin, bağlardan ətir gətirsin,
Yelləri verin uşaqlara!
Aşıqsayağı
Bulud saçlarına dönüm, dolanım
Ərisin buludda olub-olanım.
Tutaş kipriyinlə dumanı dara
Bir yaz çiskinində ruhumu ara
Tapılmaz, bir özgə yerdə tapılmaz.
Nəmli kipriklərin bulud saçağı
Bir yağışa düşdüm ilin bu çağı.
Alovdu bu yağış, oddu bu yağış -
Göydən günəşi də yudu bu yağış -
Çatılmaz, yağmurda ocaq çatılmaz.
Ağ üzün çoxuna qara saç oynar,
Külək saçlarında gizlənpaç oynar.
Qaranquş kipriyin qanad açmasa,
Bənövşə gözlərin ətir saçmasa,
Açılmaz, çəməndə çiçək açılmaz.
Çəkək qayğısını çiçək dünyanın,
Araz körpüsünü keçək dünyanın,
Bu dünya sevgidən qurulmayınca
Damcılar gözümdə durulmayınca
İçilməz, çaylarda sular içilməz.
Bir yanda bulaqlar qaymaq bağlayıb,
Bir yanda dodaqlar qaysaq bağlayıb,
Bilmirəm, Tanrının istədiyi nə?
Ay saçır, gün saçır istədiyinə
Saçılmaz, könlümə işıq saçılmaz.